تأثیر الگوهای هندسی، تناسبات طلایی و پیمون بر شکل گیری خانه های تاریخی نمونه موردی خانه های نائین

•   آرشیو : بهار 1402
•   کد پذیرش : 1441
•   موضوع : سایر موضوعات مرتبط
• نویسنده/گان : | گلناز فلاحتی، نسرین عبدی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : تجلی و حضور الگوهای هندسی در بناها و بافت های تاریخی انکارناپذیر و غیر قابل چشم پوشی است. چنانچه این مسئله را با تأملی در معماری و ابنیه سنتی بافت تاریخی نائین به وضوح می توان دید. از سویی هندسه دانش طراحی، انتظام فضا، ارتباط عناصر با یکدیگر در پلان، نما و نیز یکپارچگی اثر است. معماران سنتی به خوبی از این مهم جهت پاسخگویی به نیازهای کالبدی، سازه¬ای، عملکردی، بصری بناها و نیاز کاربران بهره برده اند. از این رو معرفی الگوها و اصول هندسی بکار رفته در بناهای موجود در بافت تاریخی نائین که رو به ویرانی و نابودی است از جایگاه ویژه-ای برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر الگوهای هندسی و تناسبات طلایی بر شکل گیری خانه¬های تاریخی و تحلیل هندسی در خانه های خواجه و امیر صدری نائین می باشد. تاکنون پژوهش های متعددی در حیطه ی هندسه و جایگاه آن در معماری صورت پذیرفته است اما با این حال بسیاری از بناها مانند خانه های سنتی نائین مهجور مانده اند و مورد پژوهش و بررسی دقیق قرار نگرفته اند. نتایج حاصل از این پژوهش که از طریق مطالعات کتابخانه ای، میدانی و روش تحقیق تفسیری- تاریخی، کیفی، مورد پژوهی و تحلیلی بوده است نشان می دهد که تعدد الگوهای هندسی در معماری گذشته ناشی از خلاقیت، دانش بی بدیل، مهارت و توانمندی های مثال زدنی، حسن سلیقه، احترام به کاربران و نیازهایشان، شناخت خوب و درست هنر، هندسه و اصول شان بوده است از این رو پژوهش حاضر در جهت بازشناسی و بازیابی آثار معماری و هویت ایرانی گام برداشته است که در نهایت نتایج در قالب نمودارهایی به تصویر کشیده شده است.
•   لیست منابع : [1] انصاري، م. ، أخوت ه. ، تقوايي،ع. ، 1390، تحقيقي پيرامون سير تاريخي سيستمهاي تنظيم، تناسبات در معماري با تأكید بر ملاحظات كاربردي و زيباشناسي ،كتاب ماه هنر، شماره 151 ، صص46-57 ،
  [2] مهرداد، ج. ، روشن، م. ،1398 ،الگوهای هندسی معماری ایران و بررسی این الگوها از پیدایش اولین تمدن ها تا دوران معاصر، نشریه معماری و شهرسازی ایرن، شماره 13، 11-1.
  [3] ابوالقاسمي، ل. ، 1385، هنجار شکل¬¬يابي در معماري اسلامي ايران. به کوشش محمد يوسف يکاني، سمت، تهران.
  [4] آرین، م.،1384، نگاهی دیگر به برج ها. تهران: میراث فرهنگی.
  [5] بمانیان، م.، 1381، مقدمه¬ای بر نقش و کاربرد پیمون در معماری ایرانی. مجله مدرس هنر، دوره اول، شماره 1.
  [6] بمانیان، م.، اخوت، ه.، بقایی، پ. ، 1389، کاربرد هندسه و تناسبات در معماری، هله/ طحان، تهران.
  [7] بوزجاني، ا. ،1369. هندسه ايراني، برگردان سيد عليرضا جذبي، سروش، تهران.
  [8] پور احمدی، م . ، 1389. هندسه در گنبد آرامگاه شیخ زاهد گیلانی: الگویی برای طراحی گنبد در کرانه جنوبی دریای خزر، مجله هنر¬های زیبا، دانشگاه تهران: شماره 43: ص 83 تا 92.
  [9] پیرنیا، م. ،1383، سبک شناسی معماری ایرانی. تهران: سروش دانش.
  [10] حلی، ا. ،1365،گره ها و قوس ها در معماری ایران. بی جا: بی نا.
  [11] خوارزمي، م. ، فهيم ،ر. ،1389 ، هندسه کاربردی در تزئینات آثار معماری ایران قبل از اسلام، کتاب ماه علوم . فنون.
  [12] رضازاده اردبیلی، م. ،ثابت فرد، م. ، 1392 ، بازشناسی کاربرد اصول هندسی در معماری سنتی مطالعه موردی: قصر خورشید و هندسه پنهان آن، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 1، 29-44.
  [13] زمرشيدي، ح. ، 1387،طاق و قوس در معماري ايران، تهران: شركت عمران و بهسازي شهري.
  [14] سجادی نائینی، م. ، 1387، معماران و مرمت کاران سنتی اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان و خانه ملل، اصفهان.
  [15] علي آبادي،م. ، 1386، هندسه جاويدان در معماري اسلامي؛ نشريه بين المللي علوم مهندسي؛ شماره 5، جلد 18.
  [16] عمراني پور، ع. ، 1384، هنر و معماري اسامي ايران يادنامه¬ی استاد دكتر ابوالقاسمي، تهران: سازمان عمران و بهسازي شهري.
  [17] قزلباش، م. ، ابوالضیا، ف. ، 1364، الفبای کالبد خانه سنتی یزد . وزارت برنامه و بودجه، معاونت فنی، دفتر تحقیقات و معیارهای فنی به نقل از محمد کریم پیرنیا.
  [18] محمد زاده، ن. ، 1395، هندسه و تناسبات در معماری. مشهد: انتشارات ارسطو.
  [19] مولوی، ب. ، 1381، بررسی کاربرد هندسه در معماری گذشته ایران. تهرا ن: وزارت مسکن و شهرسازی مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
  [20] نقره کار، ع. ، 1392. مجموعه مقالات مشترک در حکمت هنر و معماری اسلامی، جلد سوم ، نسخه الکترونیکی، کتابخانه قطب علمی معماری اسلامی دانشگاه علم و صنعت.
  [21] نجفقلی پور کلانتری، ن. ، اعتصام، ا. ، حبیب، ف. ، 1397، بررسی هندسه و تناسبات طلائی در معماری ایران
  [22] نمونه مطالعاتی: خانه های سنتی شهر تبریز، مدیریت شهری، شماره46، 477-491.
•   کلمات کلیدی به فارسی : الگو هندسی، تناسبات طلایی، پیمون، خانه های تاریخی، نائین.
•   چکیده مقاله به انگلیسی :
•   کلمات کلیدی به انگلیسی :
•  صفحات : 8-25
•   دانلود فایل ( 2.42 MB )